top of page

Jak się uczyć gramatyki?




Pozwól, że zapytam - ilu użyłeś/-aś dziś słów w swoim ojczystym języku, aby wyrazić swoje myśli? 100, 1000, 100 000 słów? Badania wykazują, że do codziennej komunikacji używamy 4000-5000 najpopularniejszych słów w danym języku. 😉


Spójrzmy teraz na kontekst. Używając języka, używasz też gramatyki. Wiesz, jak formułować rzeczowniki (czy użyć liczby mnogiej, czy pojedynczej?), potrafisz odmieniać czasowniki (czy są w czasie teraźniejszym, przeszłym, czy w innej formie?) i znasz inne elementy, które zawiera typowy system gramatyczny. Gdy to robisz, nie zastanawiasz się jednak nad złożonymi pojęciami gramatycznymi. Ta wiedza pojawiła się wtórnie, ponieważ przywyknąłeś już do mówienia w tym języku i nabrałeś wyczucia, których słów używać i kiedy.


Mówiąc szczerze, większość z nas nawet nie wie, co oznaczają takie słowa jak “składnia”, “modalność”, “zaimek”, “bezokolicznik”, “rodzajnik określony”, czy “czasownik frazowy”. I nawet jeśli poczytasz o tych słowach i dowiesz się, co znaczą, to wciąż brzmią one obco. Trudno jest stworzyć skojarzenia, które pomogłyby wykorzystać tę wiedzę w wyrażaniu swoich myśli. ☝️


Pamiętajmy więc, aby wyzbyć się przestarzałego przekonania, że “przed używaniem i rozumieniem języka obcego musimy poznać jego gramatykę”. Naturalna kolej rzeczy jest dla nas jako ludzi całkowicie odwrotna. Zanim zaczniemy rozumieć gramatykę, powinniśmy mówić w języku obcym i rozumieć go. 😉



Dla przykładu - mówię po niemiecku całkiem dobrze i z pewnością dobrze go rozumiem, choć nigdy nie uczyłem się gramatyki niemieckiego. I mimo, że przetłumaczyłem powieść z języka niemieckiego na estoński bez większych trudności, nie umiałbym nazwać żadnych form deklinacji lub innych gramatycznych reguł w niemieckim nawet, gdybym musiał.


No dobra, ale jak nauczyłem się tego języka? Dzięki doświadczeniu - mówiłem w nim, słuchałem innych ludzi, jak mówią i starałem się naśladować sposób, w jaki mówią. Tak samo, jak robią to małe dzieci, które naśladują dorosłych i dzięki temu automatycznie “podchwytują” wzory i systemy w danym języku.


Zdarza mi się tu i tam popełnić błąd w deklinacji lub użyć niepoprawnego rodzajnika w niemieckim, ale szczerze mówiąc, nie przejmuję się tym. Otaczam się niemieckim, na przykład, słuchając zadań ze słuchu Speakly i w ten sposób uczę się eliminować pomyłki jedna za drugą. Wsłuchuję się w to, jak język jest użyty w konkretnych zdaniach. I skoro już mówię po niemiecku i rozumiem go, jestem naprawdę gotów uczyć się gramatyki, ponieważ posiadam szerszy kontekst, w którym mogę ją zastosować.


Na podstawie badań widzimy, że takie podejście daje szybsze i lepsze rezultaty. Możesz zapytać “Czekaj, ale jak odmieniasz czasowniki, jeśli nie wiesz, jak to robić?” Odpowiedź jest prosta i leży w statystycznej trafności słów. Rzućmy na to więcej światła. 🚀



Nie wszystkie słowa (lub czasowniki) są sobie równe


Spójrzmy na ten przykład. Przypuśćmy, że musimy nauczyć się czasownika parler po francusku, co oznacza “mówić”. To całkiem przydatny czasownik, gdy chcemy powiedzieć “Je parle français” (“mówię po francusku”) lub Pardon, je ne parle pas anglais ( “przykro mi, nie mówię po angielsku”).


Spójrzmy teraz na koniugację tego czasownika w czasie teraźniejszym:

  • Je parle

  • Tu parles

  • Il/Elle parle

  • Nous parlons

  • Vous parlez

  • Ils/Elles parlent


Jak wiemy, czas teraźniejszy to nie jedyny czas - jest ich o wiele więcej. O WIELE więcej. Poniżej znajdziemy typową tabelę koniugacji czasownika parler w języku francuskim. Przyjrzyjmy się jej na moment.


Wyobraź sobie teraz, że jesteś na kursie języka i na pierwszej lekcji otrzymujesz cały stos kartek zapełnionych tyloma odmianami “przydatnych czasowników”.


Pewnie poczułbyś się zagubiony (lub zagubiona), ponieważ taka ilość informacji jest za duża dla naszego mózgu do przetworzenia za jednym razem. I swoją drogą, co miałbyś zrobić z tymi wszystkimi tabelkami? Zapamiętać je? Jeśli spróbujesz, jest duża szansa, że zapomnisz ich zanim zaczniesz używać tego języka. Stanie się tak dlatego, ponieważ zabrakło kontekstu - istotnej znajomości języka, w którą należy “wbudować” system gramatyki. 🚀


Dobra, spójrzmy jeszcze raz na czasownik parler. Może nas to zdziwić, ale nawet formy czasu teraźniejszego słowa parler nie są jednakowo używane. Niektóre z nich są ważniejsze od pozostałych. Pewnie się domyślasz, że “ja mówię” jest ważniejsze niż “oni mówią”, ponieważ zwykle mówimy więcej o sobie niż o innych.


Wniosek jest taki, że w rzeczywistości nauka wszystkich form (nawet!) czasu teraźniejszego nie ma sensu. Mogą one nie być optymalne dla Twojego obecnego poziomu, gdyż statystyczne prawdopodobieństwo użycia ich w rozmowie po francusku jest dość niskie. ☝️


Aby więc uczyć się języków obcych i gramatyki sprytnie, powinieneś przyswoić tylko najważniejsze formy czasownika, przymiotniki i inne elementy języka. A dobra wiadomość jest taka, że na początku nauki w ogóle nie musisz zagłębiać się w gramatykę. To nie jest konieczne. Zamiast próbować być perfekcyjnym w gramatyce, ucz się mówić i rozumieć język.


Najlepszy sposób, jak to robić? Używaj aplikacji do nauki języków Speakly. Nauczy Cię ona jedynie najtrafniejszych i najbardziej popularnych słów i zdań z prawdziwego życia, więc poznasz tylko to, czego potrzebujesz.



Nauka świadoma i nieświadoma


Czy uczyłeś się kiedyś gry na instrumencie?


Wyobraź sobie, że uczysz się gry na instrumencie poprzez czytanie opisu, jak grać zamiast gry na nim. To brzmi naprawdę dziwnie, prawda? Ale właśnie w ten sposób większość z nas jest zmuszona do nauki gramatyki. Mamy szeroką wiedzę o zawiłościach instrumentu, znamy skomplikowane progresje akordów i teorię, lecz kiedy siądziemy za pianinem, nie umiemy zrobić nic szczególnego. 😭


Większość nauczycieli muzyki powie, że najlepszym sposobem na zmotywowanie ucznia do nauki gry na instrumencie jest pozwolenie mu na granie piosenek, które sam lubi. Kiedy już zdobędzie umiejętności wystarczające do grania różnych utworów, należy go nauczyć “gramatyki” instrumentu.



Czy w ogóle potrzebuję uczyć się gramatyki?





Nasze umysły działają w prosty sposób - jeśli nie postawimy sobie odpowiedniego pytania odnośnie jakiejś rzeczy, to nie zapamiętamy odpowiedzi. Jeśli wymuszamy na sobie zapamiętanie informacji, która nie pochodzi od pytania, jakie powstało podczas użycia języka, sytuacja jest taka sama - wiedza wleci jednym uchem, a wyleci drugim.


Możemy więc powiedzieć, że tak - potrzebujesz gramatyki, ale nie w początkowej fazie nauki. Będziesz jej potrzebować później, i nawet wtedy nie będzie ona przydatna w ogromnych ilościach, lecz w oparciu o to, czego naprawdę potrzebujesz. 🚀


Wiem, że brzmi to dziwnie w porównaniu z tym, co mówią nauczyciele na całym świecie. Panuje przekonanie, że najpierw należy zacząć od gramatyki i z czasem dotrze się do mówienia. Ale jeśli pomyśleć o tym intuicyjnie, to nie brzmi w porządku. Dlaczego to tak nie działało z Twoim ojczystym językiem? A dzieci, które uczą się mówić i rozumieć język obcy oglądając zagraniczne bajki nigdy nie dostały do rąk książek o gramatyce!


Powód jest prosty - jeden z tych sposobów jest dla nas jako ludzi naturalny, drugi - nie.


Weźmy kolejny przykład. W Speakly mamy sekcję gramatyki, która daje mały kąsek gramatyki za każdym razem, kiedy w Twojej głowie może się pojawić pytanie na jej temat. Po prostu naciśnij ikonę “gramatyka”, sprawdź wycinek informacji gramatycznej potrzebny dla Ciebie w tej chwili i kontynuuj budowanie istotnych umiejętności.


Najpierw mów, potem ucz się gramatyki



Podczas nauki języka ojczystego najpierw nauczyłeś się, jak w nim mówić, a następnie zacząłeś zgłębiać gramatykę i inne zawiłości. Właśnie tak powinniśmy też podejść do nauki języków obcych. To naturalne dla naszych umysłów.


Jak więc rozwijać zdolności językowe mądrze?


Potrzebujesz dużo “pożywki” dla swojego mózgu. 🚀

Polecam wykonywanie zadań ze słuchu Speakly. Codzienne słuchanie zwiększa ich efektywność.


Potrzebujesz wielu istotnych interakcji. 🚀

Polecam sytuacje LIVE ze Speakly, które pozwolą Ci ćwiczyć mówienie, nawet, jeśli nie rozumiesz ani słowa.


Potrzebujesz odnaleźć równowagę między świadomą i nieświadomą nauką. 🚀

Przetwarzaj informacje gramatyczne w małych ilościach, aby się nie dać przytłoczyć. Takim sposobem rozwiniesz umiejętności bez zbytniego stresowania się “brakiem” rozumienia gramatyki.


Zachowaj równowagę między tymi elementami i korzystaj ze wszystkiego, co oferuje Strefa nauki w Speakly. Znajdziesz tam doskonały balans między rozwijaniem języka i wsparciem gramatycznym.









1,833 views0 comments

Comments


bottom of page